یکشنبه ۲۳ آذر ۱۴۰۴ - ۱۴:۴۶
بیت‌المال رکن اصلی فقرزدایی و مدیریت حکومتی در اسلام است

حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی خطیبی عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) گفت: بیت‌المال؛ رکن اصلی فقرزدایی و مدیریت حکومتی در اسلام و محور عدالت اقتصادی و رفاه عمومی در حکومت اسلامی است.

به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی خطیبی در نشست علمی «تقسیم بالسویه بیت‌المال توسط امیرالمومنین علیه‌السلام و دلالت‌های اقتصادی آن در بودجه» که در مؤسسه امام خمینی(ره) برگزار شد، با تشریح جایگاه بیت‌المال در نظام اسلامی، تأکید کرد که بیت‌المال یکی از مهم‌ترین ارکان مدیریت حکومتی و ابزار اصلی تحقق عدالت اجتماعی است. به عبارتی مدیریت صحیح منابع عمومی می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در کاهش فقر و ایجاد توازن اقتصادی در جامعه ایفا کند.

عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) انفال، خمس و زکات را منابع اصلی بیت‌المال و پایه‌های مالی حکومت اسلامی دانست و اظهار کرد: در صورت لزوم امام جامعه می‌تواند با وضع مالیات حکومتی کسری بودجه دولت اسلامی را جبران کند. این منابع باید تحت نظارت امام یا نمایندگان مجاز ایشان مدیریت شوند تا در مسیر درست و مطابق با مصالح عمومی جامعه به کار گرفته شوند.

حجت‌الاسلام والمسلمین خطیبی تأکید کرد: ویژگی اصلی بیت‌المال آن است که تحت مدیریت امام جامعه باشد، بنابراین منابعی مثل کفارات که شخص خودش پرداخت می‌کند بیت‌المال به حساب نمی‌آیند اگر چه کارکردی شبیه بیت‌المال دارند.

عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) درباره زکات نیز گفت: زکات دارای مصارف مشخص است و باید در همان موارد مصرف شود. همچنین در موضوع خمس نیز همین‌گونه است و باید در همان موارد مصرف شود.

وی خاطرنشان کرد: تمام مقدار خمس متعلق به امام است و امام موظف است سهمی از آن را برای فقرا، نیازمندان و تأمین نیازهای سادات از بنی‌هاشم اختصاص دهد و بقیه آن تحت اختیار امام جامعه قرار می‌گیرد تا در مصالحی که تشخیص می‌دهد صرف کند.

حجت‌الاسلام والمسلمین خطیبی با اشاره به خراج و مقاسمه( دو نوع مالیات ارضی است که از طرف دولت اسلامی بر زمین‌های مفتوحه عنوه وضع می‌شود) بر اراضی مفتوحة العنوه( زمین به غنیمت گرفته شده از کفّار) بیان کرد: چنین درآمدی الان وجود ندارد ولی در صدر اسلام که وجود داشت متعلق به کل جامعه اسلامی بوده است و باید در مصالح عمومی صرف شود و اگر اضافه آمد به‌صورت عادلانه بین اقشار جامعه توزیع شود. این درآمد مصداق روشن «تقسیم بالسویه» بیت‌المال در صدر اسلام بوده است که مورد تأکید امیرالمؤمنین علی علیه السلام بوده است.

عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) عنوان کرد: انفال نیز متعلق و مِلک امام جامعه است و از آن و درآمدهای حاصل از آن در هر راهی که مصلحت باشد استفاده می‌کند.

وی تصریح کرد: امروزه عمده بودجه دولت از مالیات‌ها و فروش نفت وگاز تأمین می‌شود و درآمد ناشی از اراضی خراجیه وجود ندارد. خمس و زکات نیز مصارف مشخص دارند و علاوه بر آن دولت دخالتی در جمع آوری خمس ندارد و صرفا مؤدیان زکات می‌توانند در صورت تمایل زکات خویش را به کمیته امداد پرداخت کنند، بنابراین تقسیم بالسویه بیت المال بین افراد جامعه سالبه به انتفاع موضوع است. ( از آنجا که هدف و فلسفهٔ اصلی ایجاد بیت‌المال، تأمین نیازهای عمومی، حمایت از محرومان، رفع مشکلات جامعه و ادارهٔ امور حکومت است، اگر بخواهیم آن را به طور کاملاً مساوی بین همه (چه غنی و چه فقیر) تقسیم کنیم، در واقع موضوع و غرض اصلی تشکیل بیت‌المال را از بین برده‌ایم. بنابراین، چنین تقسیم مساوی و یکسانی اصلاً قابل طرح و اجرا نیست چون با هدف بیت‌المال در تناقض است و آن را باطل می‌کند).

انتهای پیام/

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha